FORGEN

Mój przodek Daniel Kasterski występuje w akcie urodzenia swojego syna w miasteczku Krzepice k. Częstochowy w 1828 roku jako "urodzony Daniel Kasterski zamieszkały w mieście Krzepicach" w obecności "urodzonego" Burmistrza Krzepic Erazma Parchalskiego. Zaznaczę, że Daniel Kasterski podpisał się pod aktem. W herbarzach nazwisko Kasterski nie występuje. Był więc co najwyżej mieszczaninem. Do tej pory myślałem, że "urodzony" odnosi się wyłącznie do szlachty. Jaką funkcję musiał pełnić Daniel Kasterski, że nazwano go "urodzonym"?

Pozdrawiam

tu jest fajnie wyjaśnione: http://forgen.pl/forum/viewtopic.php?t= ... 453#p96453
może nie trzeba tego przyjmować ze 100% pewnikiem we wszystkich przypadkach, bo przecież kwiatki w księgach się zdarzają, ale przynajmniej jakieś ogólne przybliżenie jest.
Sama wczoraj tu zaglądałam, bo mi nie pasowało, że panna młoda jest jednocześnie "urodzona" i "na służbie".

Panna mloda mogla byc urodzona i byc na sluzbie. Spotkalem sie zapisami "urodzony pracowity" Byc moze doszlo do opuszczenia "pracowity".
misty69

Za Dworzaczkiem:

szlachetni (nobiles),
urodzeni (generosi)
wielmożni (magnifici),
jaśnie wielmożni (illustrissimi ac magnifici),

przymiotniki rycerzy:
mężny (strenuus),
możny (validus),

mieszkańcy miast wszelkich odcieni społecznych, od skromnego mieszczanina - rolnika z małej prywatnej mieściny, aż po stołecznego kupieckiego potentata to:
uczciwi (honesti),
opatrzni (providi, circumspecti),
sławetni (famati, famosi vires,
zacni (honorati),
godni (spectabiles) - w średniowieczu bywała czasem udziałem i możnych rycerzy,
honestum (honorowi),


chłop poddany jak i wolny - laboriosus - pracowity, robotny,
ludzie wolni w niskim szczeblu drabiny społecznej - ingenui,

zamożni mieszkańcy wsi trudniący się przemysłem lub rzemiosłem, a także pełniący funkcje w gospodarce folwarcznej - honesti - również ubożsi drobnomieszczanie,

Żydzi - infideles, perfidi,

Duchowni:

czcigodni (honorabiles) - plebani wikariusze, księża niższego szczebla,
dostojni (venerabiles) - proboszcze ważniejszych parafii, członkowie kapituł, wielebni,

W XV w. każdy zwykły szlachcic to nobilis,
urzędnik ziemski lub kasztelan mniejszy to generosus,
zasiadający wyższe krzesło senatorskie magnificium,

W XVI w. generosus to już zamożniejszy szlachcic bez urzędu,
senatorowie i dygnitarze magnifici, a bardziej godni senatorowie illustrissimi ac magnifici,
W XVII w. szlachta nie zamożna to już nobiles,
szlachta osiadła na jednej wiosce - generosi,

W XVIII w. nobilis to także mieszczenie możniejszych miast królewskich,


Jednakże na te wszystkie określenia trzeba wziąć poprawkę w zależności od położenia terytorialnego, księdza itp.
Np. w ziemi dobrzyńskiej niektórzy księża określali mianem honestus szlachciców, a nie mieszczan; a winnym regionie na odwrót itd. Tak na terenie ziemi dobrzyńskiej i szerzej diecezji płockiej określano w tym czasie szlachtę zagrodową. Co ciekawe wśród „honestus” odnaleziono nazwiska Pląskowski i Kretkowski, a więc przedstawicieli rodzin średniej szlachty. szlachcic „honestus” Jan Laskowski, który 15 XI 1810 r. zawarł związek małżeński z Marianną z domu Lewandowską. W najstarszych radomińskich księgach w języku łacińskim występują 3 kategorie społeczne: „generosus”, „honestus”, „laboriosus”. „Generosus” to urodzony, przedstawiciel średniej szlachty, „Honestus” – to zacny, znamienity, znakomity, dobrze urodzony, uczciwie urodzony, jeden ze stanu rycerskiego.
Honesti mógł być również szlachcicem, który np. prowadził browar, gorzelnię, karczmę itd.

Paweł