Strona 1 z 1

Dzienniki Urzędowe, Królestwo Polskie (XIXw)

: pt wrz 15, 2017 7:26 pm
autor: Bea
Chciałabym dziś zainteresować Was "Dziennikami Urzędowymi" wydawanymi w Królestwie Polskim (Kongresowym). Swoją pobieżną analizę wykonuję na przykładzie Guberni Płockiej, ale podobne wydawnictwa istniały również w pozostałych guberniach.
Wspomniane "dzienniki" to wydawnictwo władz na poziomie województwa czy guberni zawierające m.in. oficjalne komunikaty i informacje (o tym więcej w dalszej części). Ustawy - na poziomie krajowym - ogłaszane były m.in. w "Dzienniku Praw Królestwa Polskiego".

Na terenie guberni płockiej ukazywał się:
▪ "Dziennik Urzędowy Województwa Płockiego" (1816-37)
▪ "Dziennik Urzędowy Guberni Płockiej" (1837-67)


Różnica jest taka, że w 1837r. zamieniono po prostu województwa na gubernie. Zmian w podziale administracyjnym Królestwa Polskiego (Kongresówki) było zresztą sporo (link do artykułu na Wikipedii).
Przed powstaniem Kongresówki, podobne wydawnictwo ukazywało się w Księstwie Warszawskim:
▪ "Dziennik Departamentowy Płocki" (1810-12)
▪ "Dziennik Urzędowy Departamentu Płockiego" (1812-16)

Co zawierają Dzienniki ? Ano najróżniejsze rzeczy. Zobaczcie zresztą sami, na potrzeby prezentacji podczyściłam trochę skany (nadal są kiepskiej jakości): https://www.dropbox.com/sh/ps1lmz5odmo4 ... dhLja?dl=0
Przypominam, że żeby obejrzeć cokolwiek na dropboxie, nie trzeba niczego instalować, ani nigdzie się dodatkowo rejestrować. Jeśli na stronie pojawi się monit o rejestrację, to po prostu trzeba go wyłączyć krzyżykiem, tak jak i okienko z informacją o ciasteczkach.
Poniżej pierwsza strona:



Skan dotyczy wydania z 1837 r. numer 41 wraz z dodatkami.
Oprócz komunikatów o zbiegach i o zbieraniu składek.. mamy wykaz starozakonnych "mających wolność mieszkania we wsiach do obrębu 3 milowego nadgranicznego" (granica z Prusami). Wszyscy wymienieni wraz z miejscowością i wykonywanym zawodem.
Jest też ciekawy fragment na temat zaległości w wypłacie należności dla pracowników Poczty. Oraz o ich dodatkowym uposażeniu. Teraz młodzi ludzie polują na posady z służbowym samochodem, telefonem, komputerem... kiedyś zaś można było "dostać" płaszcz i kapelusz. Jeszcze szabla i byłby muszkieter :-) Oczywiście żartuję, przecież również obecnie pracownicy poczty ubrani są jednakowo i mają kurtki z logo Poczty. Dzięki "dziennikowi" dowiadujemy się jakie nazwiska nosili pocztowcy w poszczególnych miastach guberni.
Ciekawe dlaczego najbardziej poszkodowany był ten z Pułtuska ?

W dzienniku odnajdujemy również ogłoszenia o możliwości wydzierżawienia majątku/gruntów oraz ogłoszenia "przetargów", np. na budowę kościoła, remont ogrodzenia cmentarza czy zabudowań miejskich.
Najciekawsze genealogicznie pewnie będą wypisy sądowe, np. na str. 12 rozpoczyna się wypis "wiadomo czyni komu o tem wiedzieć należy" i dalej wypis komu się należy i wykaz dóbr Glewo wraz z mieszkającymi tam ludźmi (z imienia i nazwiska oraz zawodu).
Podobnie jest w Dodatku 2. - bardzo dokładny wykaz dóbr Nakwasino, Głowczyn i Kręba Białobrzegi.

Tylko jeden numer, a tyle informacji. Szczerze mówiąc, nie wiem co jeszcze można uzyskać z Dzienników - może Wy podzielicie się swoimi znaleziskami ? Mnie nie udało się znaleźć dużo dokumentów tego typu on-line. Dodatkowo przeglądanie jest uciążliwe, skany są kiepskiej jakości. Trudno się może dziwić, skoro oryginał papierowy również specjalnie czytelny nie był (widać jak przebija druk z drugiej strony kartki). Ale to powoduje, że biblioteki cyfrowe nie stosują OCR w tych dokumentach, a przez to znalezienie czegoś jest jeszcze bardziej utrudnione. Jeśli chodzi o gubernię płocką, to tylko kilka egzemplarzy widziałam wstawione on-line. Ale znalazłam również (mimochodem) dzienniki guberni lubelskiej, radomskiej, warszawskiej...

Kończąc, chciałam podziękować Agnieszce Kulik za pomoc w zrozumieniu nazewnictwa dzienników w poszczególnych latach :cmok:

P.S.
Przypominam o QUIZie :glupek:

Re: Dzienniki Urzędowe, Królestwo Polskie (XIXw)

: ndz wrz 17, 2017 10:17 pm
autor: wicy
Próbowałem znaleźć jakikolwiek dziennik z guberni piotrkowskiej (petrokowskiej) a tu.... susza :(
Gdybyś wpadła na coś takiego......

Re: Dzienniki Urzędowe, Królestwo Polskie (XIXw)

: ndz wrz 17, 2017 10:50 pm
autor: Bea
wicy pisze:
ndz wrz 17, 2017 10:17 pm
Próbowałem znaleźć jakikolwiek dziennik z guberni piotrkowskiej (petrokowskiej) a tu.... susza :(
Gdybyś wpadła na coś takiego......
:wow:
... ręce opadają ...
Gubernia piotrkowska powstała dopiero w 1867 r. kiedy ww. wydawnictwo przestało się ukazywać.
Właśnie dlatego wkleiłam do opracowania link do artykułu na Wikipedii, z podziałem administracyjnym Królestwa Polskiego, żeby każdy mógł się odnaleźć.

Re: Dzienniki Urzędowe, Królestwo Polskie (XIXw)

: ndz wrz 17, 2017 10:58 pm
autor: wicy
Hihi..... ignorant :D
Tak to jest jak się chce chapać wszystko jak leci na szybko. Sugerowałem się przedziałem czasowym mapy którą robiłem i tak mi ta gubernia we łbie została :glupek:

Re: Dzienniki Urzędowe, Królestwo Polskie (XIXw)

: pn wrz 18, 2017 8:01 pm
autor: wicy
Znalazłem województwo warszawskie i się zaczytuję ;)
Co prawda z racji pośledniości rodziny w dzienniku ujęta raczej być nie powinna, jednak szukam dla świętego spokoju sumienia. Dobrze przynajmniej że w dziennikach mazowieckich działa wyszukiwarka.

Re: Dzienniki Urzędowe, Królestwo Polskie (XIXw)

: pn wrz 18, 2017 8:39 pm
autor: marla
Od piątku kombinuję jak tu nie wyjść na idiotkę, teraz to już chyba bez znaczenia? :F
Otóż, interesują mnie wszelkie informacje o:
  • weterynarzach z 2 poł. XIXw i wcześniej - dyplomy, wymagania, egzaminy, nostryfikacje (saksoński dyplom w Zd. Woli), spisy, zrzeszenia i cokolwiek się trafi. "Mój" weterynarz to Saksończyk, który przyjechał z rodziną do Zd. Woli, potem osiadł w Łodzi.
  • fotografach - od początku (1844?) do końca II wojny światowej - analogicznie, z tym, że ew. dyplom z Braslau
Zduńska Wola - wiki pisze: W 1795 obszar ten znalazł się w departamencie kaliskim Królestwa Prus,
od 1807 w departamencie kaliskim Księstwa Warszawskiego, a
od 1816 – w województwie kaliskim Królestwa Polskiego.
W połowie lat czterdziestych XIX w. miasto znalazło się w nowo utworzonej guberni warszawskiej, a
od 1867 roku w guberni kaliskiej
Łódź - wiki pisze:od 1815 Kongresówka:
1815-1816 departament warszawski, powiat zgierski
1816-1837 województwo mazowieckie, powiat zgierski
1837–1844 gubernia mazowiecka, powiat zgierski
1845–1867 gubernia warszawska, powiat łęczycki
1867–1916 gubernia piotrkowska, powiat łódzki
1916–1918 II Rzesza Niemiecka, Austro-Węgry - Królestwo Polskie - gubernia piotrkowska, powiat łódzki
od 1918 II RP województwo i powiat łódzkie
Ze względu na tą zmienność, całkiem się gubię... Czy informacji powinnam szukać wszędzie? Czy zasady wykonywania zawodu i działalności gosp. zmieniały się tak często jak przynależność adm...?
Nie żartuję, mam kłopot.

Re: Dzienniki Urzędowe, Królestwo Polskie (XIXw)

: pn wrz 18, 2017 10:04 pm
autor: Bea
ehh.. odpowiedziałam Ci, ale mnie wylogowało i zeżarło cały tekst. To jeszcze raz...
Dzienniki ukazywały się również w Księstwie Warszawskim, ale ja nie znalazłam takowych on-line (ale szukałam, szczerze mówiąc, tylko departamentu płockiego). Oczywiście, możesz poszukać dla swojego terenu, może akurat coś znajdziesz.

Jeśli chodzi zaś o Królestwo Polskie i przykładowo miejscowość Zduńska Wola, to na podstawie danych z Wikipedii, należy szukać:
1816-37: w województwie kaliskim,
1834-45: w guberni kaliskiej,
1845-67: w guberni warszawskiej.
Podobną analizę należy zrobić dla Łodzi.

Nadmieniam, że analiza w jakiej guberni i powiecie (oraz okręgu sądowym) leżała dana miejscowość w określonych latach - jest podstawą do poszukiwać w księgach notarialnych. A co raz więcej takich ukazuje się on-line (no może nie całych ksiąg - tylko skorowidzów). Przykładowo, choćby tu: http://archiwalia.genealodzy.pl/ (ale nie tylko). O zawartej intercyzie ksiądz informuje w akcie małżeństwa (o ile nie ma luki w księgach..). Innych umów musimy szukać na chybił-trafił... ale oczywiście z głową: tzn. znając powiat i okręg sądowy. Dygresja: słowa powiat i okręg sądowy też nie są stałe (nie cały czas to samo oznaczają), wcześniej były obwody i powiaty... generalnie w biurokracji dużo się działo.

Nota bene, w poszukiwaniu weterynarzy i fotografów - to bardziej przeglądałabym archiwalne czasopisma czy księgi adresowe niż gazetę guberni (czyli rządową). Tu przecież nie ma reklam ani ogłoszeń.

Re: Dzienniki Urzędowe, Królestwo Polskie (XIXw)

: pn wrz 18, 2017 11:07 pm
autor: marla
Książki adresowe tyle ile znalazłam przeszukałam (ręcznie strona po stronie, brr), bo są skany, nie ma indexów.
Szukam coś na gruncie zawodowym - szkoła, dyplom, zezwolenie... bo cechów nie było w tych zawodach, niestety. Notarialne jeszcze przede mną, ale tam może być tylko umowa najmu bądź kupna domu, zakładu itp. Też ciekawe, ale do (ich) dziadka nie doprowadzą. Skądinąd wiem, że nie trzeba było mieć studia inżynierskie, aby być inżynierem.

Re: Dzienniki Urzędowe, Królestwo Polskie (XIXw)

: pt wrz 22, 2017 11:50 pm
autor: Bea
Dla lepszego zrozumienia podziału administracyjnego Królestwa Polskiego i ciągłych zmian tegoż podziału... - polecam lekturę:
"Podziały administracyjne Królestwa Polskiego w okresie 1815÷1918" (pdf)
Pomocne zwłaszcza w poszukiwaniach notarialnych.