Strona 1 z 1

Status społ. chłopów przed uwłaszczeniem, brak ksiąg metryk.

: sob mar 17, 2012 7:07 pm
autor: tomek11
Witam. Zajmują się genealogią od niedawna, dotarłem do mojego 7xpradziadka Bartłomieja Jankowskiego i jak na razie z powodu braku źródeł zatrzymałem się.

Ów Bartłomiej, mąż Magdaleny (ok. 1750 – 1814), zmarł w 1821 roku, według aktu zgonu w wieku 80 lat w podwarszawskiej wsi Miedzeszyn (dziś część dzielnicy Wawer). Miał on przynajmniej troje dzieci: syna Wojciecha, ur. ok. 1770 i dwie córki, z których każda założyła własną rodzinę. Wojciech poślubił Mariannę z Jesiotrów i doczekał się dwóch synów: Andrzeja i Bartłomieja. Każdy z nich doczekał się grupki dzieci, z których większość zmarła w dzieciństwie lub w młodości i tylko jeden z synów każdego założył własną rodzinę: byli to Kacper, syn Andrzeja i Tomasz, syn Bartłomieja. Dla lepszego zrozumienia relacji rodzinnych podaje link do prostego drzewa genealogicznego. Dodam, że znajdujący się na samym jego dole Bronisław Jankowski to mój pradziadek.

http://www.fotosik.pl/pokaz_obrazek/ab0 ... eb624.html

Analiza zapisów w księgach metrykalnych umożliwiła mi przynajmniej w przybliżeniu określić status społeczny Jankowskich na przestrzeni lat. Bartłomiej umierając w 1821 roku był komornikiem, jednak już w 1827 jego wnukowie, Andrzej i Bartłomiej występują jako włościanie gospodarze. Włościaninem gospodarzem był także w chwili swej śmierci w roku 1831 roku ich ojciec, a syn Bartłomieja, Wojciech. Już w 1833 roku Andrzej wzmiankowany jest jako wyrobnik, a w 1849 roku jako zamieszkały "na zagrodzie", Bartłomiej, jego brat natomiast włościaninem był jeszcze w 1835, lecz w 1839 roku nazywany jest zagrodnikiem, rok później jest już wyrobnikiem, a w 1845 roku znowu gospodarzem.

Chciałbym zapytać się, czy wie ktoś może jaki był powód tak szybkiej zmiany statusu społecznego przez członków rodziny Jankowskich. Chodzi mi o okres od 1821, kiedy umarł Bartłomiej Jankowski, komornik do 1827 roku, kiedy jego wnukowie: Andrzej i Bartłomiej są już włościanami gospodarzami. Znajomi historyk podpowiedział mi, że może ich ojcu nadano ziemie za jakieś szczególne osiągnięcie.

W najbliższym czasie zdobędę akt zgonu żony Bartłomieja z 1814 roku, a także prawdopodobnie akty ślubów Andrzeja i jego brata, Bartłomieja, dzięki czemu będę dysponował większą ilością informacji.

Niestety księgi metrykalne parafii Zerzeń, na terenie której żyli Jankowscy, sprzed 1804 roku zaginęły. Na akcie zgonu Bartłomieja nie ma wzmianki o jego rodzicach, przypuszczam, że ksiądz nie zapytał o nich ludzi, którzy zgłaszali zgon, bowiem nie ma nawet wzmianki, że rodzice są nieznani. Akty ślubu i urodzenia Bartłomieja pochodzą z XVIII wieku, a, że ksiąg metrykalnych z tamtych lat, jak już wspomniałem, nie ma, prawdopodobnie nigdy dokumentów tych nie odnajdę. Czy ma ktoś pomysł jak mógłbym dowiedzieć się kim byli jego rodzice?

Problematyczny jest dla mnie także status społeczny Kacpra Jankowskiego, syna Andrzej. W 1849 roku, biorąc ślub był on określany jako młodzian, w 1851 - służącym, w 1855 - zagrodnikiem, dwa lata później wyrobnikiem, w 1860 - parobkiem, w 1862 - zagrodnikiem, w 1864 - gospodarzem, podobnie jak w 1867. Czy ktoś wie, albo domyśla się, jakie mogły być powody tak częstych zmian statusu społecznego przez Kacpra.

Trudności sprawia także los syna Kacpra, Franciszka. Był on szeregowym w 14 Ołonieckim Pułku Piechoty. Uzyskał czasowy urlop na czas ślubu z Marianną Bochenek, który odbył się w 25 stycznia 1876 roku w Zerzniu. W listopadzie tegoż roku urlop się skończył i Franciszek ponownie trafił do wojska. Jego syn, Symeon, urodził się w styczniu 1877 roku. Podczas chrztu nie było jednak jego matki, Marianny, a podczas udzielenia sakramentu obecni byli jedynie niespokrewnieni z rodziną ludzie z pobliskiej wioski oraz akuszerka. W parafii nie ma także aktów zgonów Franciszka i jego żony. Niestety jedyne informacje na temat oddziału, w którym służył Franciszek są bardzo szczupłe. Może gdybym miał jakiś wykaz żołnierzy 14 Ołonieckiego Pułku Piechoty wraz z latami ich służby w wojsku mógłbym ustalić, czy mój przodek w ogóle wrócił do domu, wątpię jednak, czy takowy spis istnieje.

Bardzo proszę o jakąkolwiek pomoc.

Re: Status społ. chłopów przed uwłaszczeniem, brak ksiąg met

: sob mar 17, 2012 7:38 pm
autor: hubertp
Zazwyczaj osoby w podeszłym wieku bywały komornikami. W tamtych czasach nie było emerytur, więc starzy ludzie byli na utrzymaniu swoich dzieci, u nich na komorze.

Re: Status społ. chłopów przed uwłaszczeniem, brak ksiąg met

: ndz mar 18, 2012 7:13 am
autor: DanutaP
Witaj
Ostatni akapit Twojej wypowiedzi:
Przy chrzcie dziecka prawie nigdy nie była obecna matka, zwykle chrzest odbywał się kiedy jeszcze była niedysponowana. Natomiast to, że chrzest zgłaszali sąsiedzi, świadczy o tym, że ojciec był nieobecny.
A czy Franciszek i Marianna mieli inne dzieci?
pozdrawiam
Danka

Re: Status społ. chłopów przed uwłaszczeniem, brak ksiąg met

: ndz mar 18, 2012 10:44 am
autor: tomek11
Podczas chrztu ojciec był nieobecny, odbywał bowiem służbę w wojsku. Franciszek i Marianna nie mieli prócz Symeona innych dzieci. Zresztą w księgach metrykalnych nie nawet ich aktów zgonów, podobnie jak Symeona. W najbliższym czasie zamierzam przeszukać okoliczne parafie w Falenicy i Józefowie.

Re: Status społ. chłopów przed uwłaszczeniem, brak ksiąg met

: ndz mar 18, 2012 11:29 am
autor: DanutaP
Witaj ponownie

http://www.dws.org.pl/viewtopic.php?t=16583

http://www.szkolnictwo.pl/szukaj,14_O%C ... k_Piechoty

Oprócz wiadomości z Wikipedii te dwa linki mogą być przydatne.

I sprawdź relacje Katarzyny Bochenek z Marianną Bochenek. Może w aktach metrykalnych dot. Katarzyny znajdziesz informacje o Mariannie.

pozdrawiam
Danka

Re: Status społ. chłopów przed uwłaszczeniem, brak ksiąg met

: ndz mar 18, 2012 11:46 am
autor: elgra

Re: Status społ. chłopów przed uwłaszczeniem, brak ksiąg met

: ndz mar 18, 2012 2:59 pm
autor: tomek11
Dziękuję za pomoc i za linki do stron o statusie społecznym wśród chłopów oraz o oddziałach armii zaborczych.

Katarzyna Bochenek, żona Jana Jankowskiego była młodszą o 19 lat siostrą ojca Marianny, Michała. Niestety aktualnie mam dostęp tylko do ksiąg metrykalnych sprzed 1878 roku, jednak w posiadanych aktach nie zdołałem odszukać żadnych wzmianek o Mariannie. Przypomniałem sobie jednak, że wraz z Franciszkiem spisała ona umowę przedślubną w Warszawie u rejenta Ziemskiej Kancelarii Powiatu Warszawskiego Leona Buszkowskiego. Czy wie ktoś, gdzie można odnaleźć tą umowę? Może znajdę coś w Archiwum Akt Dawnych w Warszawie?

Re: Status społ. chłopów przed uwłaszczeniem, brak ksiąg met

: ndz mar 18, 2012 3:31 pm
autor: MariaŁopaciuk
tomek11 pisze: Czy wie ktoś, gdzie można odnaleźć tą umowę? Może znajdę coś w Archiwum Akt Dawnych w Warszawie?
Myślę, że umowę tą możesz szukać w Archiwum Państwowym w Warszawie w dziale - Akta notariusza Leona Buszkowskiego
( o ile się zachowały, biorąc pod uwagę losy miasta podzas ostatniej wojny ).
Jakie to będzie archiwum - musisz poszukać - może Archiwum Miasta Stołecznego Warszawy ? Uzależnione to będzie od miejsca lokalizacji tej kancelarii.
Nie mniej wykluczam Archiwum Akt Dawnych - jego zasoby to inny zakres dokumentów.

w AP Włocławek znalazłam umowę przedślubną moich przodków z 1900 r.
To co było zawarte na 8-miu stronach tej umowy, pozwoliło mi na szczegółowe usystematyzowanie dziejów tej rodziny przez 3 pokolenia - rewelacja ! ! !
Dodatkowym bardzo ważnym aspektem takiej umowy jest uwidocznienie aspektów społecznych ówczesnego życia.

Wpisując do wyszukiwarki Google poniższe hasło znajdziesz prawdopodobnie wiele ciekawych wskazówek
Ziemska Kancelaria Powiatu Warszawskiego Leon Buszkowski

Re: Status społ. chłopów przed uwłaszczeniem, brak ksiąg met

: ndz mar 18, 2012 6:21 pm
autor: Krzysztof29
tomek11 pisze:.

Przypomniałem sobie jednak, że wraz z Franciszkiem spisała ona umowę przedślubną w Warszawie u rejenta Ziemskiej Kancelarii Powiatu Warszawskiego Leona Buszkowskiego. Czy wie ktoś, gdzie można odnaleźć tą umowę? Może znajdę coś w Archiwum Akt Dawnych w Warszawie?
Księgi notariuszy warszawskich szczęśliwie przetrwały wojnę i są dostępne w Archiwum miasta stołecznego Warszawy przy ul. Krzywe Koło 7 (na starówce).
W archiwum tym znajduje się zespół o numerze 675: Kancelaria Leona Buszkowskiego notariusza w Warszawie z lat 1867 - 1897. A więc umowa przedślubna z roku 1878 na pewno zachowała się wśród akt tego notariusza. Dobrze jest wiedzieć numer aktu lub dzień i miesiąc jego zawarcia, wtedy z odnalezieniem go w księdze notarialnej nie będzie problemu.

Re: Status społ. chłopów przed uwłaszczeniem, brak ksiąg met

: ndz mar 18, 2012 10:11 pm
autor: tomek11
Wysłałem dziś do Archiwum Państwowego w Warszawie maila z prośbą o odszukanie umowy przedślubnej, podając dokładną datę jej spisania. Mam nadzieję, że dowiem się z niej czegoś o sytuacji majątkowej moich przodków w tamtym okresie.

Re: Status społ. chłopów przed uwłaszczeniem, brak ksiąg met

: czw mar 29, 2012 6:21 pm
autor: tomek11
Archiwum w Warszawie przekazało moją prośbę o intercyzę do Archiwum Państwowego m.st. Warszawy Ekspozytura w Milanówku. Jednocześnie uzyskałem akt zgonu Magdaleny Jankowskiej z 1814 roku. Niestety nic nie było tam o jej rodzicach, jednak z dokumentu wynika, że w tamtym czasie Jankowscy byli gospodarzami, tak więc Bartłomiej, jej mąż musiał przepisać gospodarstwo synowi, skoro w 1821 roku umarł w wieku 80 lat jako komornik.