Heraldyczne zabytki

[Czyżewski_Bartłomiej]

Temat nieco zapomniany, myślę że warto go przypomnieć i nieco powiększyć.


Chciałbym zaprezentować kilka przykładów "heraldycznych" zabytków, które odnaleźć można w mojej małej ojczyźnie - mieście Łodzi. Nie jest to jednak łatwe, gdyż pomimo niemalże 600-letniej metryki łódzka metropolia to paradoksalnie młode miasto, raptem 150-letnie.

Tak na dobrą sprawę w mieście Łodzi praktycznie nie ma w ogóle zabytków heraldycznych, jest za to mnóstwo "heraldycznych" - elementów architektonicznych, wykończeń bądź detali nawiązujących do heraldyki, herbów.

Wg mnie można podzielić je na trzy główne kategorie:
a) puste "tarcze herbowe"



Jak widać można spotkać na elewacjach łódzkich budynków elementy architektoniczne przypominające tarcze herbowe o przeróżnych kształtach - nawiązujące do tarcz francuskich (średniowiecznych), hiszpańskich, polskich, niemieckich.

b) "tarcze herbowe" z inicjałami



Przykładowe odnalezione "tarcze" z inicjałami - Izraela Poznańskiego, Wilhelma Landaua i Emila Schmechela.

c) "tarcze herbowe" z różnymi elementami



Można spotkać "tarcze" z takimi dodatkami jak np. szarfa, pszczoła (symbol pracowitości), czy też kwiaty.


Na zakończenie mojej małej prezentacji chciałbym przedstawić dwie rzeczy.

Pierwsza z nich to arcyciekawa "tarcza herbowa" o przebogatej ilości elementów herbu. O ile, jak widać na wcześniejszych zdjęciach, łódzkie "tarcze herbowe" ograniczają się zazwyczaj do tarczy i ewentualnie do pewnych okalających ją ozdobnikach, o tyle ta "tarcza" składa się z takich elementów jak: trzymacze, korona rangowa, miejsce na dewizę. Co ciekawe miejsce tarczy zostało zastąpione trzema, charakterystycznymi dla miasta Łodzi, wrzecionami.



Druga zaś to jedyny prawdziwy zabytek heraldyczny jaki udało mi się odnaleźć na terenie miasta Łodzi (a przeszedłem je wzdłuż, wszerz i w dużej mierze na ukos).
Jest to herb jednego z fabrykanckich rodów - rodziny Juliusza Heinzla.



Cytując za Wikipedią:

Herb własny: Na tarczy skos srebrny, w polu górnym błękitnym trzy złote gwiazdy, w dolnym czerwonym dwa skrzyżowane młoty srebrne. Nad koroną baronowską ukoronowany hełm, na nim trzy pióra strusie: czerwone, srebrne i błękitne. Dewiza: “Industriae coronam”.

Mam nadzieję, że nie zanudziłem (a już tym bardziej nie doprowadziłem do nudności), swoim postem...

[Rymwid]

Chciałbym zapytać o zdanie Szanownych Kolegów, czy poniższa pieczęć przedstawia jakąś odmianę herbu Bełty, czy może to całkiem inny herb.

[Fronczak Waldemar]

Odgrzebuję stary temat, bo pojawiło się wiele nowych osób na forum i być może niektóre informacje z wątku okażą się dla nich interesujące.
Liczę też na to, ze temat "ruszy" i pojawią się nowe zdjęcia wraz z próbami interpretacji lub opisami.
W najwcześniejszych postach niestety "uciekły" obrazki, bo były wklejane przy pomocy jakiejś beznadziejnej stronki (czy jak się to zwie?).
Jeśli ktoś będzie zainteresowany starymi wpisami i chciałby zobaczyć konkretny obrazek, to postaram się go odnaleźć u siebie i umieścić korzystając z innego serwisu.
Dodam tylko, że był to jeden z moich ulubionych wątków

[Magdalena Smolska Kwinta]

Dobra, no to ja pierwsza

Miejscowość Łapanów w powiecie bocheńskim znana jest głównie z drewnianego kościółka wybudowanego w XVI i przebudowanego w XVII w. Kilka lat temu zrobiłam tam zdjęcie tablicy epitafijnej z 1622 r., poświęconej Marcinowi Łapce Łapanowskiemu herbu Szreniawa. Piękny choć mocno zniszczony zabytek przeszłości.



-- Post scalono 21 lut 2013, 22:31 --

Głębowice powiat oświęcimski.
Miejscowość należała do księcia oświęcimskiego, następnie stanowiła własność Głębowskich, Myszkowskich i Gierałtowskich. Przed 1646 r. Głębowice stały się własnością Jana Pisarzowskiego herbu Starykoń. W 1826 r. Jan Pisarzewski sprzedał dobra Ludwikowi Duninowi zmarłemu w 1833 r. Duninowie byli ich ostatnimi właścicielami.
Jeszcze po wojnie w Głębowicach stał ogromy, murowany dwór, niestety pożar w 1969 r.strawił doszczętnie okazałą budowlę.
Udało mi się odszukać przedwojenne zdjęcie dworu:
http://www.google.pl/imgres?um=1&hl=pl& ... x=82&ty=85

Przy kościele parafialnym odnalazłam ciekawe tablice:
Pierwsza poświęcona Janowi Pisarzowskiemu herbu Starykoń z 1652 roku




Druga zmarłemu 8 kwietnia 1833 r. Ludwikowi ze Skrzynna Duninowi




Informacje o Głębowicach pochodzą z publikacji Piotra Libickiego: "Dwory i pałace wiejskie w Małopolsce i na Podkarpaciu"
Zdjęcie dworu pochodzi ze strony: http://www.dwor.stryszow.pl/dwory%20waowickie.php

[Pawłowski_Henryk]

właśnie konserwuję epitafia w Krużgankach klasztoru Dominikanów w Krakowie. zapraszam bo to jedna z najciekawszych galerii epitafiów z praktycznie wszystkich epok historycznych, od najstarszej zachowanej w Polsce gotyckiej płyty nagrobnej

[Fronczak Waldemar]

Henryku, niebawem będę w Krakowie, to wpadnę do Dominikanów i z przyjemnością uścisnę prawicę

Właśnie odnawiam połączenia do starych zdjęć w tym wątku. Umieszczałem je na kiepskim hostingu, który nie daje gwarancji trwałości. Mam nadzieję, ze teraz będzie lepiej.
Wymaga to czasu i pracy, ale akurat ten wątek bez zdjęć zupełnie traci sens.
Może ktoś ma jakieś życzenie odnośnie kolejności przywracania zdjęć z moich postów, to chętnie zmienię kolejność "renowacji".

[azielik]

W twoim pierwszym poście tego tematu jest martwy link

[arkadiusz_kuba]

Ostatnio będąc z zakładową wycieczką :-) we Lwowie natrafiłem (trudno nie zauważyć bo jest na głównej alei) na mała ciekawostkę (no jak w każdym razie po raz pierwszy widziałem herb z dwoma hełmami nad traczą). Jest to herb "rak" rodziny Gnoińskich ze Lwowa i Nowego Sioła.

ttp://www.fotosik.pl/pokaz_obrazek/327bf8700b84f69d.html

Spotakiliście sie z takim przypadkiem, a jak tak to czemu to miało służyć?

[Rymwid]

Ostatnio będąc z zakładową wycieczką :-) we Lwowie natrafiłem (trudno nie zauważyć bo jest na głównej alei) na mała ciekawostkę (no jak w każdym razie po raz pierwszy widziałem herb z dwoma hełmami nad traczą). Jest to herb "rak" rodziny Gnoińskich ze Lwowa i Nowego Sioła.

ttp://www.fotosik.pl/pokaz_obrazek/327bf8700b84f69d.html

Spotakiliście sie z takim przypadkiem, a jak tak to czemu to miało służyć?

Nie wiem jak się to ma do heraldyki polskiej, ale jeśli chodzi o heraldykę zachodnią kształtowaną przez kancelarię cesarską, to ten zwyczaj tłumaczy w swojej książce Wojciech Strzyżewski "Herby i tytuły. Pieczęć szlachecka w księstwie głogowskim XVI-XVIII wieku":

Cechą charakterystyczną nowożytnej heraldyki szlacheckiej było również umieszczanie więcej niż jednego hełmu na tarczy herbowej. Liczba hełmów widniejących w herbie świadczyła o randze jej posiadacza. Wraz z rozwojem tytułów szlacheckich w Rzeszy rosła liczba nadanych przez panujących przywilejów dla poszczególnych rodzin, wraz z którymi zmieniany był herb. Najczęściej dodawane były nowe elementy, a wśród nich hełmy z klejnotami. Z czasem przyjęta została swoista hierarchiczność związana z liczbą hełmów i klejnotów. Jeden hełm osadzony był na tarczach szlachty nietytularnej legitymującej się jedynie predykatem "von". Dwa hełmy posiadali szlachcice, którze uzyskali dziedziczną godność rycerza (Ritter) oraz Wolni Panowie zwani także baronami (Freiherr). Trzy hełmy przysługiwały posiadaczom tutułu hrabiowskiego. Cztery hełmy posiadali na swojej tarczy książęta (Furst). W okresie rozkwitu tzw. heraldyki kancelaryjnej z XVI i XVII wieku w monarchii habsburskiej, czyli w momencie pojawienia się na masową skalę przywilejów z nadaniami herbów i tytułów wystawianych przez kancelarię, przyjęto zasadę, że jeden heł widniał na tarczach nowo nobilitowanych przez kancelarię, dwa hełmy na tarczach szlachty z nadaniem tytułu rycerza, a trzy dla baronów.