Zmiana nazwiska

[_przemo_]

Witam serdecznie chciałbym opisać tutaj przypadek w mojej rodzinie, który dotyczy mnie bezpośrednio i chciałbym zastanowić się nad powodami zmiany nazwiska, a nie chciałbym byście pisali, że mieliście podobną sytuację itp... ale jakie są możliwe powody takiej sytuacji.

Otóż,
Rok 1794 bierze ślub Mikołaj Strzelczyk i Magdalena Gąciarzowna. Mają następnie kolejne dzieci:
Franciszka Strzelczyk w 1796, Mateusza Strzelczyk w 1798, Katarzynę Strzelczyk w 1802, Adama Strzelczyk w 1808 i Barbarę Strzelczyk w 1811.
W roku 1813 umiera Mikołaj Strzelczyk.
Następnie biorą ślub dzieci Mikołaja i Magdaleny:
Najpierw w 1824 Katarzyna Mielczarek i Mikołaj Stępień;
Potem w 1826 Mateusz Strzelczyk i Jadwiga Miska
Potem w 1833 Adam Mielczarek z Strzelców i Magdalena Stępień

Wszystkie dzieci zarówno Mateusza i Adama były już ochrzczone jako Mielczarek

W 1853 roku umiera Magdalena Mielczarek, żona Mikołaja.

Wszystkie daty i fakty mam udokumentowane. Na pewno Magdalena nie wyszła drugi raz za mąż.

Proszę o możliwe wyjaśnienie zmiany nazwiska, bardzo mi na tym zależy!!! :mrgreen:

[Małecki]

Przydałoby się więcej danych: miejsce zamieszkania, status społeczny, zawód.

[_przemo_]

Osoby te zamieszkiwały teren parafii Chabielice/Rząśnia - parafie te ze sobą sąsiadują

Przebadałem dane metrykalne z prawie 150 lat i wypisałem wszystkie osoby o nazwisku Mielczarek i Strzelczyk i sytuacja wygląda następująco:

Ta linia w której znajdują się moi przodkowie wywodzi się właśnie od Mikołaja Strzelczyka, którego to dzieci zmieniły nazwisko na Mielczarek - jest to cała duża linia istniejąca do dziś.

Druga linia wywodzi się od Wojciecha Mielczarka, tutaj nie zauważyłem żadnych zmian nazwiska ani tym podobnych dziwnych rzeczy, po prostu typowa gałąź rodu Mielczarek.

Więcej osób o nazwisku Mielczarek nie mam, jedynie od czasu do czasu pojawiają się osoby z całkowicie innych parafii, ale to nie ma znaczenia.

Z kolei co do nazwiska Strzelczyk to występuje w Chabielicach naprawdę bardzo rzadko. O wiele częściej można spotkać się z tym nazwiskiem w Rząśni. Co więcej, znakomita większość osób o nazwisku Strzelczyk urodziła się właśnie w Rząśni.


Co do statusu społecznego to można uznać że są to wszystko chłopi, syn Mikołaja-Adam był fornalem. W aktach z reguły są opisywani jako Włościanie.

Jedyna ciekawa wzmianka co do zawodu dotyczy Wojciecha o którym wspomniałem(ten z innej linii), który to był Mielcarzem.

No to tyle co mi się nasunęło

Przemek

[Małecki]

Nie czuję się kompetentny, by udzielić Ci jednoznacznej odpowiedzi – nie znam specyfiki tego regionu.

Z luźnych przemyśleń:

Strzelczyk etymologicznie to syn strzelca, czyli myśliwego. Mikołaj mógł przez krótki czas zajmować się warzeniem piwa, skąd przylgnęło do niego drugie przezwisko Mielczarz, a do jego synów Mielczarek. Sytuację odwrotną (Mielczarz/Mielczarek – nazwisko rodowe, Strzelczyk – sezonowe przezwisko) raczej wyklucza zapis z aktu ślubu Adama: “Mielczarek z Strzelców”.

Czy prowadząc kwerendę uwzględniłeś też formy podstawowe nazwisk tj. Strzelec (w funkcji zawodu łac. iaculator lub sagittarius) oraz Mielcarz (w funkcji zawodu łac. braxator, coctor cerevisiae i podobne) ? W XVIII w. w Wielkopolsce spotyka się łacińskie odpowiedniki nazwisk, nawet rodowych a nie tylko odpowiadających wykonywanej profesji, np. “cmetho vocitatus ferri faber” - “kmieć zwany Kowalem”.

Pozdrawiam

[_przemo_]

Jest kilka właśnie problemów:
Przedewszystkim łacina i stan ksiąg z parafii Chabielice...
Wyglądają strasznie, niedość że nie znam dosyć dobrze łaciny, to jeszcze muszę szukać po omacku aktów metrykalnych, jest to naprawdę droga przez mękę. Zdaję sobie sprawę że gdybym na przykłd dotarł do aktu chrztu Mikołaja Strzelczyka to wiedziałbym od razu czy jest to tylko przezwisko czy nie.

Z drugiej jednak strony księga, którą przeczytałem d deski do deski z okresu ok. 1809-1815 zawiera prawie zawsze informacje o zawodzie osoby występującej przy metryce.
Przy Mikołaju Strzelczyku nie występuje żadna wskazówka co do zawodu, ani że był Strzelcem, ani Słodownikiem.

Jestem niemal pewien że zmiana nazwiska nie jest wynikiem jakiegoś przezwiska bądź wykonywanego zawodu.

Co więcej, znalazłem jeszcze kilka innych aktów w których ludzie nazywają się dwojako, np.:
z aktu małżeństwa:
"Marianna Krzyszczak lub Ziółkowska" - dosłownie jest napisane "lub"
albo
"Tomasz Bartnik inaczej Mielczarek"

Naprawdę takich aktów mógłbym znaleźć kilka i to w krótkim okresie czasu, ok. 10 lat

[bernard123]

Czy brałeś pod uwagę ukrywanie się przed poborem do wojska.Ja w/g rodzinnej
legendy mam taki przypadek w rodzinie ,jak dotąd nieudokumentowany.
Bernard

[_przemo_]

Jest to też jakieś wyjście, ale najbliżej jestem teraz wersji zasugerowanej przez Andrzeja (Jowisz50)
Zasugerował on prostą analizę dat. Okazuje się iż Mikołaj Strzelczyk zmarł dość wcześnie po ślubie. Magdalena zostaje z 5 dzieci, z których 1 umiera. Nadal wychować 4 dzieci to nie lada kłopot w tamtych czasach. Z dokumentów wynika iż nie wyszła drugi raz za mąż, ale być może pomagał jej jakiś Mielczarek...
Może żyli w nieformalnym związku, albo po prostu wychowywali się w domu któregoś z Mielczarków żyjących tutaj we wsi...Mam nawet kilku kandydatów na taką funkcję, kwestia tylko dojść który to był;-)

[mieczysław maziarski]

Czasami zdarzają się wpisy przy nazwisku recte,lub alias.Przyczyną tego był fakt iż do chrztu nieśli dziecko rodzice chrzestni,którzy nie zawsze znali nazwiska rodowe a czasami tylko przydomki.Dlatego ksiądz nie mając pewności wpisał np.u nas Dybaś recte czyli właściwie Bałut.I ten zapis powtarzany był w następnych pokoleniach.
Czasami błąd przy pierwszym zapisie był korygowany w następnym i dopisywano najczęściej przy wydawaniu wyciągu potrzebnego do zawarcia małżeństwa właściwe nazwisko i wtedy był dopisek recte.
Mieczysław

[andompol]

nieco podbna sytuacja u mnie się pojawiła w nie jednym przypadku, ale w paru przypadkach
oto jeden z nich:
http://www.forgen.pl/viewtopic.php?f=15&t=1743

[RMazus]

W mojej rodzinie Ambroziak gospodarzy z okolic Bodzanowa koło Płocka doszedłem do Norberta Roberta Ambroziaka sołtysa wójta wsi Mąkolin i gdy dotarłem do aktu jego urodzenia czytam syn Ambrożego Skórki gospodarza dziedzicznego później się okazało że Ambroży ma brata Tomasza Skórkę od którego pochodzą Skórscy i tak koło siebie mieszkali Ambroziakowie i Sórscy.
3M3